SORU – CEVAP
Anne- Baba: 6 yaşındaki kızımızda çocuk doktorumuz idrar yolu enfeksiyonu olduğunu söyledi? Bizi bu konuda aydınlatır mısınız?
6 yaşına ulaşan çocuklardan kız olanların % 7 si, erkeklerin % 2 si idrar kültürü ile kanıtlanmış en az 1 tane idrar yolu enfeksiyonu geçirmektedir. İYE için en önemlisi bu enfeksiyonun üst üriner sistemde mi yoksa alt üriner sistemde mi etkili olduğunu ayırt etmektir. Üst üriner sistemde olan enfeksiyonlar piyelonefrit alt üriner sistem de olan enfeksiyonlara sistit denilmektedir. Geçirilen piyelonefritlerin 3 de 1 i böbrekte skarlaşmaya neden olmaktadır.
Sizin çocuğunuz yaşında böbreğin olduğu bölgede ağrı, kusma, ateş gibi spesifik semptomlarla kendini gösterirken, 1 yaş altında spesifik olmayan belirtilerle kendini gösterir.
1 yaş altı geçirilen İYE gerek böbreğe verdiği hasar, gerek genel durumda bozulma açısından daha etkilidir.
Anne- Baba: İdrar yolu enfeksiyonunun sebebi nedir, bizim kızımızda olmasının bir nedeni var mı?
Sebep olan mikroorganizmalar % 80-90 Gram (-) bakterilerdir. En sık E. Coli dir. Normal de üriner sistem steridir. Sadece üretranın (idrar yaptığımız nokta) dış 1/3 kısmı bakterilerin kolonizasyonuna maruz kalır. Bu kolonizasyon eğer özelliğini kaybeder ve patojen Gram (-) bakteriler bazı nedenlerle bu kolonizasyonu bozar ve o bölgeye yerleşirse İYE oluşur.
Bağışıklık sistemi sorunlu veya doğuştan üriner sisteminde anormallik bulunan çocuklar daha çabuk İYE na maruz kalırlar.
Kızlarda vajen florasının asiditenin değişmesi ile yapısını kaybetmesi ve kolonizasyonun patojen hal alması, 6 aydan küçük erkek çocuklarda da sünnet derisinin bakteriyal kolonizasyonu İYE nuna sebep olabilmektedir.
Anne- Baba: Böbrekte skar oluşması anladığımız kadarıyla işe yarayan böbrek kısmının fonksiyon yitirmesi. Bunu kolaylaştıran nedenler nelerdir ?
Çocukta konjenital bir anomali olması özellikle idrar yollarında bir tıkanıklık bulunması bu riski artırır.
Bunun yanında:
Tedaviye geç başlanması.
İşeme disfonksiyonu olması
Veziko Üreteral Reflü
Böbrekte İYE sırasında skarlaşma oranını artırır.
Anne- Baba: Böbrek te skar oluşması ileride ne gibi sorunlara neden olabilir?
Böbrekte tek skar böbrek yetmezliğine neden olmaz. Fakat yaygın çift taraflı skar için durum farklıdır. 19 yaş altı Kronik böbrek yetmezliği nedenlerinin % 20 sinden bu skarların sorumlu olduğu bilinmektedir.
Piyelonefritik skarların % 15 i yüksek tansiyon, proteinüri ve böbrek fonksiyon kaybına sebep olurken, skarlı böbreği olan kadınların % 15 gebeliklerinde sorunlarla karşılaşırlar.
Anne- Baba: Bir daha idrar yolu enfeksiyonundan şüphelenirsek ne yapmamız lazım?
Tuvalet eğitimi bitmiş çocuklardan orta idrar alınarak İYE olup olmadığı anlaşılabilir. Çocuk küçükse en doğrusu doktor tarafından üretradan kateter yoluyla idrar almaktır.
Anne- Baba: Önceden bahsettiğiniz konjenital anomalileri ve skar oluşup olmadığını nasıl anlayacağız?.
Tedavi bitince önce Ultrason sonra İşeme sistografisi ve DMSA denilen sintigrafi çekilerek bu sorulara cevap verilebilir.